Lato jest najlepszym czasem, aby zachować jego smaki na jesień i zimę. Można to zrobić w bardzo prosty sposób, przygotowując domowe dżemy oraz przetwory owocowe i warzywne. Aby przetwory mogły być przechowywane przez dłuższy czas oraz zachowały pełnię swojego smaku i wartości odżywczych, należy prawidłowo je zabezpieczyć. Służy temu pasteryzacja słoików. To skuteczna metoda na długie przechowywanie dżemów, soków czy ogórków. Jak pasteryzować słoiki i która metoda jest najlepsza?
Pasteryzacja - co to znaczy?
Pasteryzacja to proces, który służy przedłużeniu trwałości produktów spożywczych. W domowych warunkach najczęściej przeprowadza się ją w stosunku do przetworów owocowych – dżemów, konfitur i soków. Pasteryzacja świetnie sprawdza się także do innych domowych przetworów umieszczanych w słoikach, w tym m. in. ogórków, buraczków, zup, sosów, a także przetworów mięsnych.
Pasteryzacja można inaczej nazwać wekowaniem słoików. To także prawidłowa nazwa tego procesu - wekowanie i pasteryzacja słoików są tożsamymi pojęciami. Cała sztuka polega na podgrzaniu słoików wraz z ich zawartością do temperatury ok. 100 stopni Celsjusza. Następnie trzeba przetrzymać je w cieple przez odpowiednio długi czas.
Co nam daje pasteryzowanie słoików?
Pasteryzacja słoików pozwala na zabicie wszelkich drobnoustrojów, a co za tym idzie, zapewnienie świeżości przetworów przez długi czas. Prawidłowo zapasteryzowane słoiki można przechowywać nawet kilka lat – bez żadnej szkody dla ich zawartości. Kluczową kwestią, oprócz właściwego przeprowadzenia procesu pasteryzacji, jest jednak ich umieszczenie w chłodnym, suchym i zacienionym miejscu.
Jak pasteryzować słoiki w domu?
Pasteryzację możemy przeprowadzić na kilka sposobów. Wszystkie podane przez nas metody bez problemu możesz wykorzystać w domu Można pasteryzować "na mokro" i "na sucho". Co to oznacza w praktyce? Przeczytaj poniżej!
Oprócz wyboru metody pasteryzacji ważne jest odpowiednie przygotowanie słoików. Naczynia, w których umieścimy nasze przetwory, muszą być bardzo dokładnie umyte, wyparzone oraz suche. Jest to istotne, gdyż tylko w ten sposób ochronimy ich zawartość przed ewentualnymi drobnoustrojami, które zepsują przygotowane przetwory.
Pasteryzacja słoików w wodzie - pasteryzowanie na mokro
Najpopularniejszą i najchętniej stosowaną metodą utrwalania zawartości słoików jest ich pasteryzowanie na mokro. Odbywa się to w dużym garnku wypełnionym wodą.
Jak pasteryzować słoiki w garnku krok po kroku?
1. Napełniamy słoiki przetworami do wysokości 2-3 cm pod nakrętką. Zakręcamy je szczelnie i umieszczamy w garnku wypełnionym wodą (na dnie warto ułożyć bawełnianą ściereczkę, aby słoiki się nie przemieszczały i nie tłukły). Ważne, aby słoiki nie dotykały się wzajemnie oraz były oddalone od ścianek garnka. Woda powinna sięgać do ok. ¾ wysokości słoików
2. Zagotowujemy wodę, a kiedy zacznie wrzeć, zmniejszamy ogień i pasteryzujemy słoiki przez ok. 15-40 min., w zależności od ich zawartości. Gorące słoiki wyjmujemy z wody, ustawiamy do góry dnem i czekamy aż wystygną.
Pasteryzacja na sucho - jak pasteryzować w piekarniku?
Drugą, coraz popularniejszą metodą, jest pasteryzacja w piekarniku. Słoiki przygotowujemy w dokładnie w taki sam sposób jak do klasycznej pasteryzacji na mokro.
Pasteryzowanie słoików w piekarniku krok po kroku:
1. Przygotowane słoiki wstawiamy do zimnego piekarnika, na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia.
2. Rozgrzewamy piekarnik do temperatury 120 stopni (termoobieg) lub 130 stopni (góra dół)
3. Pasteryzujemy słoiki w piekarniku przez 20 minut w opcji z termoobiegiem lub przez 30 minut w opcji góra-dół
4. Po tym czasie wyłączamy piekarnik i czekamy do jego całkowitego ostygnięcia.
5. Wyciągamy słoiki z piekarnika i układamy je do góry dnem jeszcze na kilkanaście minut.
Jak pasteryzować słoiki w zmywarce?
Tak, dobrze przeczytaliście - możemy pasteryzować słoiki w zmywarce! Jest to bardzo prosta i mało wymagająca metoda pasteryzowania na mokro, którą również warto wypróbować. Pasteryzacja w zmywarce jest bardzo prosta, chyba nawet wygodniejsza od tej w garnku!
Pasteryzacja w zmywarce krok po kroku:
1. Przygotowujemy słoiki i wstawiamy je do zmywarki do góry dnem.
2. Wybieramy program o najwyższej temperaturze (najlepiej ok. 70 stopni Celsjusza) i włączamy zmywarkę Oczywiście nie dajemy tu żadnej kostki do zmywarki.
3. Kiedy program się zakończy, wyjmujemy słoiki i ustawiamy je do góry dnem. I to już wszystko!
Jak długo pasteryzować słoiki?
Czas trwania pasteryzacji jest uzależniony od zawartości słoików. Oto przykładowe, popularne produkty, które najczęściej poddajemy procesowi pasteryzacji oraz czas, przez który należy je wekować, aby właściwie przygotować je do dłuższego przechowywania w domowej spiżarce.
- Dżemy, konfitury owocowe oraz słodzone soki – pasteryzacja słoików z przetworami owocowymi powinna trwać dość krótko – ok. 10-20 min. w garnku i ok. 20-30 min. w piekarniku, w zależności od rozmiarów słoików.
- Przeciery pomidorowe – pasteryzujemy je ok. 15 min. w garnku i 30 min. w piekarniku.
- Ogórki konserwowe – wymagają ok. 10 min. pasteryzacji w wodzie i ok. 15 min. w piekarniku.
- Zupy i przetwory warzywne – pasteryzujemy je przez ok. 30 min. w wodzie i ok. 60 min. na sucho w piekarniku.
Dowiedz się więcej na temat konserwacji produktów i przechowywania przetworów:
Jaka sól do przetworów i kiszenia?
